سیارات گازی
سیاره مشتری
تصویر خارق‌العاده از سیاره مشتری که توسط تلسکوپ فضایی هابل در ۲۵ آگوست ۲۰۲۰ ثبت شد.
- کشف: برای یونانیان باستان شناخته شده بود و با چشم غیرمسلح دیده می‌شود.
- نام‌گذاری: ژوپیتر، برگرفته از نام خدای خدایان در اساطیر رومی
- قطر: ۱۳۹٬۸۲۲ کیلومتر
- سال: ۱۱٫۹ سال زمینی
- روز: ۹٫۸ ساعت زمینی
- تعداد قمرها: 102
سیاره مشتری پنجمین سیاره از نظر فاصله تا خورشید و بزرگ‌ترین سیاره‌ی منظومه‌ی شمسی است. این غول گازی جرمی دو برابر کل سیاره‌های دیگر منظومه‌ی شمسی دارد.
ابرهای چرخان مشتری به خاطر ترکیب انواع مواد مثل آمونیاک یخی، کریستال‌های آمونیوم هیدروسولفید و یخ‌آب و بخار، رنگارنگ هستند. یکی از شاخصه‌های معروف مشتری در ابرهای چرخان آن، لکه‌ی سرخ بزرگ است که بیش از ۱۶ هزار کیلومتر قطر دارد و آن‌قدر بزرگ است که می‌تواند تقریباً سه زمین را ببلعد.
سیاره‌ی مشتری همچنین دارای قوی‌ترین میدان مغناطیسی و 102 قمر است که از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به گانیمید، آیو، کالیستو و اروپا اشاره کرد که با عنوان قمرهای گالیله هم شناخته می‌شوند.
سیاره زحل
تلسکوپ فضایی هابل این تصویر از زحل را در فصل تابستان نیم‌کره‌ی شمالی در تاریخ ۴ جولای ۲۰۲۰ ثبت کرد.
- کشف: برای یونانیان باستان شناخته شده بود و با چشم غیرمسلح در آسمان شب دیده می‌شود.
- نام‌گذاری: ساترن، برگرفته از نام خدای کشاورزی در اساطیر رومی
- قطر: ۱۲۰٬۵۰۰ کیلومتر
- سال: ۲۹٫۵ سال زمینی
- روز: تقریبا ۱۰٫۵ ساعت زمینی
- تعداد قمرها: ۱۴۵ قمر
سیاره زحل ششمین سیاره از نظر فاصله با خورشید به خاطر سیستم حلقه‌ی عظیم و درخشانش معروف است. گرچه زحل تنها سیاره‌ی حلقه‌دار منظومه‌ی شمسی نیست. وقتی گالیله برای اولین بار در اوایل سده‌ی ۱۶۰۰ میلادی به بررسی زحل پرداخت، تصور می‌کرد این سیاره جرمی با سه بخش است: یک سیاره و دو قمر بزرگ در دو سمت. او نمی‌دانست در حال دیدن سیاره‌ای حلقه‌دار است. بیش از ۴۰ سال بعد کریستین هویگنس وجود حلقه‌های زحل را ثابت کرد.
زحل هم مانند سیاره‌ی مشتری، غولی گازی و کم‌چگالی‌ترین سیاره‌ی منظومه‌ی شمسی است. این سیاره همچنین دارای تعداد زیادی قمر است که بر اساس آخرین آمار تعداد آن‌ها به ۱۴۵ عدد می‌رسد. با این تعداد قمر، زحل پادشاه قمرهای منظومه شمسی محسوب می‌شود. انسلادوس، یکی از قمرهای زحل پوشیده از اقیانوسی یخی است که به گفته‌ی ستاره‌شناسان می‌تواند هدف امیدبخشی برای حیات فرازمینی باشد.
حلقه‌های زحل عمدتاً از یخ و سنگ تشکیل شده‌اند و دانشمندان هنوز درباره‌ی چگونگی شکل‌گیری آن‌ها اطمینان ندارند.
سیاره اورانوس
تصویر ثبت‌شده از اورانس به‌وسیله‌ی رصدخانه‌ی پرتوی ایکس چاندرای ناسا.
- کشف: سال ۱۷۸۱ توسط ویلیام هرشل (قبل از این تاریخ مردم تصور می‌کردند اورانوس یک ستاره است).
- نام‌گذاری: مظهر بهشت و نام یکی از خدایان در اساطیر یونانی
- قطر: ۵۱٬۱۲۰ کیلومتر
- سال: ۸۴ سال زمینی
- روز: ۱۸ ساعت زمینی
- تعداد قمرها: ۲۷
سیاره اورانوس، هفتمین سیاره از نظر فاصله با خورشید است که ویژگی‌های عجیب و منحصر‌به فردی دارد. ابرهای اورانوس از هیدروژن سولفید تشکیل شده‌اند که همان ماده‌ی شیمیایی عامل فاسد شدن تخم مرغ و بوی بد آن است. در درجه‌ی دوم اورانوس مانند زهره از شرق به غرب به دور خود می‌چرخد اما برخلاف زهره یا هر سیاره‌ی دیگری استوای آن عمود بر مدارش است و می‌توان گفت به پهلو می‌چرخد.
به عقیده‌ی ستاره‌شناس‌ها، جرمی دو برابر زمین در حدود ۴ میلیارد سال پیش با اورانوس برخورد کرده و انحراف محوری شدید اورانوس را به وجود آورده است. این انحراف به فصل‌هایی کرانی با طول مدت حداقل ۲۰ سال می‌انجامد، به طوری که نور خورشید به مدت ۸۴ سال به یک قطب اورانوس می‌تابد.
به نظر می‌رسد برخورد یادشده مقداری از سنگ و یخ اورانوس را به مدارش منتقل کرده و این سنگ و یخ‌ها بعدها قمرهای اورانوس را تشکیل دادند. متان موجود در جو اورانوس عامل اصلی رنگ سبزآبی آن است. اورانوس ۱۳ مجموعه حلقه دارد.
سیاره‌ی اورانوس همچنین رکورد سردترین دمای ثبت شده در منظومه‌ی شمسی یعنی منفی ۲۲۴٫۲ درجه‌ی سانتی‌گراد را از آن خود کرده است. دمای میانگین اورانوس به منفی ۱۹۵ درجه‌ی سانتی‌گراد می‌رسد.
سیاره نپتون
- کشف: ۱۸۴۶
- نام‌گذاری: نپتون، برگرفته از نام خدای آب و دریا در اساطیر رومی
- قطر: ۴۹٬۵۳۰ کیلومتر
- سال: ۱۶۵ سال زمینی
- روز: ۱۹ ساعت زمینی
- تعداد قمرها: ۱۴
سیاره نپتون هشتمین و دک4ورترین سیاره از خورشید است. دمای میانگین نپتون در قسمت ابرهای فوقانی به منفی ۲۱۰ درجه‌ی سانتی‌گراد می‌رسد. این سیاره تقریبا هم‌اندازه با اورانوس است و به خاطر بادهای قوی مافوق‌صوت شهرت دارد.
نپتون اولین سیاره‌ای بود که با استفاده از ریاضیات کشف شد. یوهان گاله، ستاره‌شناس آلمانی از محاسبات ریاضی برای یافتن نپتون با تلسکوپ استفاده کرد.
نپتون تقریبا ۱۷ برابر سنگین‌تر از زمین است و هسته‌ای سنگی دارد. ترکیب اصلی نپتون، آب، متان و آمونیاک است که این هسته‌ی سنگی را احاطه کرده‌اند. سرعت بادهای نپتون به ۲۰۰۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسد. این سیاره همچنین ۱۴ قمر دارد.
منبع: زومیت