کشف احتمالی ۱۲ جرم بزرگ که فراتر از مدار نپتون قرار دارند، نشان میدهد که ظاهرا کمربند دوم کویپر در فاصلهای بسیار دور از خورشید پنهان شده است.
پژوهشگران احتمالا ۱۲ جرم جدید و بزرگ را فراتر از کمربند کویپر شناسایی کردهاند؛ کشفی که نشان میدهد در منظومه شمسی ما هنوز ناشناختههایی فراتر از انتظار وجود دارد. بهگزارش ساینس، یافتهی جدید حتی میتواند حاکی از آن باشد که «کمربند دوم کویپر» فراتر از نمونهی اول، به سمت لبهی محلهی ستارهای ما کشیده شده است.
نفوذ خورشید بر فضا بسیار فراتر از هشت سیارهای است که به دور آن میچرخند. فراتر از نپتون، منظومه شمسی تا حدود صد واحد نجومی یا صد برابر فاصلهی زمین و خورشید امتداد دارد. برای درک بهتر این عدد، باید بدانید که نپتون بهعنوان بیرونیترین سیاره تقریبا فقط ۳۰ واحد نجومی از ستارهی والد ما فاصله دارد.
فراتر از لبهی منظومه شمسی یا هلیوپاز (مرز حباب خورشید)، مخزنی از دنبالهدارها و سیارکهایی وجود دارد که تحت تاثیر ضعیف گرانش خورشید قرار دارند. این محدوده به نام ابر اورت دستکم تا هزار واحد نجومی و شاید حتی بیشتر، از خورشید فاصله دارد.
نفوذ خورشید بر فضا بسیار فراتر از هشت سیارهای است که به دور آن میچرخند
اما بخش عمدهی بزرگترین سیارکها، دنبالهدارها و دیگر اجرام شناختهشدهای که فراتر از مدار نپتون قرار دارند، با فاصلهی بین ۳۰ تا ۵۰ واحد نجومی از خورشید در کمربند کویپر واقع شدهاند. ساکنان معروف کمربند کویپر شامل سیاره کوتوله پلوتو و جرم دوبخشی آراکوت (آلتیما تولی سابق و دورترین جرم ملاقاتشده بهوسیله یک فضاپیما) است. سیاره نهم نیز در صورتی که وجود داشته باشد، جایی در کمربند کویپر پنهان شده است. تا به امروز، اجرام بسیار کمی از کمربند کویپر کشف شدهاند.
پژوهشگران درحالیکه بهدنبال اهداف جدید برای فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا بودند، ۱۲ جرم بالقوه سنگین را در فاصلهی تقریبا ۶۰ واحد نجومی از خورشید کشف کردند. نیوهورایزنز که در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۹ با پلوتو و آراکوت ملاقات کرد، اکنون تقریبا ۵۷ واحد نجومی از خورشید فاصله دارد و به سرعت درحال حرکت به سمت هلیوپاز است. تیم پژوهشی برای یافتن اجرام مورد بحث، دادههای جمعآوریشده با تلسکوپ سوبارو در هاوایی را با استفاده از هوش مصنوعی بررسی کرد.
تیم پژوهشی یافتههای خود را در ۵۴امین کنفرانس علوم قمری و سیارهای که اواسط ماه مارس در هیوستون تگزاس برگزار شد، ارائه کرد. این یافتهها هنوز تحت داوری همتا قرار نگرفته و برای انتشار در نشریهای پذیرفته نشدهاند.
هرچند کشف اجرام جدید در منظومه شمسی اتفافی شگفتانگیز است، پژوهشگران از یافتههایشان غافلگیر نشدهاند. وسلی فریزر، نویسندهی اصلی مطالعه به ساینس گفت منظومه شمسی درمقایسه با سایر منظومههای ستارهای مشاهدهشده، بسیار کوچک است. او افزود اجرام تازهکشفشده نشان میدهد که منظومه شمسی بسیار پرجرمتر است و با آنچه اخترشناسان از منظومههای ستارهای دیگر میدانند، بهتر مطابقت دارد.
آلن استرن، پژوهشگر اصلی ماموریت نیوهورایزنز و یکی از نویسندگان مطالعه میگوید یافتهها همچنین میتواند از دادههای جمعآوریشده با نیوهورایزنز که همزمان با پیشروی در اعمق فضا بهطور مداوم با گردوغبار بمباران میشود، پشتیبانی کند. وی افزود: «سادهترین توضیح برای چنین اتفاقی این است که اجرام بیشتری آن بیرون وجود دارد که هنوز شناسایی نشدهاند.» فاصلهی ۱۰ واحد نجومی بین کمربند کویپر و اجرام تازهرصدشده نیز نشان میدهد که آنها دراثر گرانش جسمی سنگینتر از کمربند بیرون کشیده میشوند؛ بدین معنی که احتمالا گروهی دیگر از اجرامی ناشناخته و دوردستتر فراتر از آنها وجود دارد.
تمام پژوهشگران با یافتههای جدید موافق نیستند
اما تمام پژوهشگران با یافتههای جدید موافق نیستند. در ماه ژوئن، یک بررسی مشابه با استفاده از تلسکوپ ویکتور ام بلانکو در شیلی، با وجود رصد بخشی متفاوت از آسمان، فقط یک جسم فراتر از مسافت ۵۰ واحد نجومی پیدا کرد. پدرو برناردینلی، اخترشناس دانشگاه واشنگتن و سرپرست این مطالعه میگوید: «اگر واقعا یک کمربند جدید وجود داشته باشد، کشفی فوقالعاده هیجانانگیز است؛ اما چرا ما چنین چیزی را نمیبینیم؟» یافتههای تیم برناردینلی نیز هنوز مورد داوری همتا قرار نگرفته است.
پژوهشگران مطالعهی اخیر فعلا درحال مرتبسازی دادههای جدیدتری هستند که از زمان کشف خود جمعآوری کردهاند و امید دارند که بتوانند با استفاده از آنها یافتههایشان را تایید کنند. اما اگر آنها در اثبات کشف خود ناکام بمانند، این فرصت وجود دارد که فضاپیمای نیوهورایزنز بتونند آن اجرام ناشناخته را در آینده پیدا کند. ناسا بهتازگی ماموریت این کاوشگر را تا پایان سال ۲۰۲۹ تمدید کرد.
منبع: زومیت