سیارات سنگی
سیاره عطارد
سیاره عطارد نزدیکترین سیاره به خورشید از نگاه کاوشگر مسنجر ناسا.
- کشف: برای یونانیان باستان شناخته شده بود و با چشم غیرمسلح در آسمان دیده میشود.
- نامگذاری: مرکوری، برگرفته از نام خدای پیامرسان در اساطیر رومی
- قطر: ۴۸۷۸ کیلومتر
- سال: ۸۸ روز زمینی
- روز: ۵۸٫۶ روز زمینی
- تعداد قمرها: صفر
سیاره عطارد نزدیکترین جهان به خورشید و کوچکترین سیاره در منظومه شمسی است. این سیاره فقط اندکی از ماه زمین بزرگتر است و درطول ۸۸ روز مدار خود به دور خورشید را کامل میکند.
اختلاف دمای روز و شب عطارد چشمگیر است. دمای عطارد در طول روز به ۴۵۰ درجهی سانتیگراد میرسد که برای ذوب سرب کفایت میکند. در طول شب دما تا منفی ۱۸۰ درجهی سانتیگراد کاهش مییابد. جو عطارد بسیار نازک است و عناصری مثل اکسیژن، سدیم، هیدروژن، هلیوم و پتاسیم را دربردارد. از آنجا که این جو ضعیف نمیتواند از برخورد شهابسنگها جلوگیری کند، سطح عطارد هم مانند ماه زمین مملؤ از دهانههای برخوردی است.
کاوشگر مسنجر ناسا در جریان مأموریتی پنج ساله، یافتههای جالبی را دربارهی عطارد به دست آورد که انتظارات ستارهشناسان را به چالش کشید. یکی از این یافتهها کشف یخآب و ترکیبهای زیستی منجمد در قطب شمال عطارد و همچنین نقش چشمگیر فعالیتهای آتشفشانی در شکلگیری سطح این سیاره بود.
سیاره زهره
این تصویر از زهره در سال ۲۰۲۰ بهوسیله کاوشگر مارینر ۱۰ ناسا ثبت شده است.
- کشف: برای یونانیان باستان شناخته شده بود و با چشم غیرمسلح دیده میشود.
- نامگذاری: ونوس، برگرفته از نام خدای عشق و زیبایی در اساطیر رومی
- قطر: ۱۲٬۱۰۴ کیلومتر
- سال: ۲۲۵ روز زمینی
- روز: ۲۴۱ روز زمینی
- تعداد قمرها: صفر
سیاره ناهید یا زهره، دومین جهان از نظر فاصله با خورشید و داغترین سیارهی منظومهی شمسی است. جو ضخیم زهره از ترکیبهایی مثل ابرهای سولفوریک اسید تشکیل شده است. زهره را میتوان یکی از نمونههای بارز پیامد اثر گلخانهای در نظر گرفت.
دمای میانگین سطح زهره به ۴۶۵ درجهی سانتیگراد میرسد و فشار سطحی آن ۹۲ بار (۹۲۰۰ کیلوپاسکال) است که میتواند انسان را متلاشی کند. عجیبتر از هر چیز، زهره گردش کندی به دور خود دارد و خلاف جهت سیارههای دیگر یعنی از شرق به غرب به دور خود میچرخد.
گاهی اوقات زهره را دوقلوی زمین مینامند زیرا این سیاره از نظر اندازه به زمین نزدیک است و بر اساس تصاویر راداری، کوهستانها و آتشفشانهای متعددی دارد. اما در حقیقت زمین و زهره تفاوتهای بسیار زیادی با یکدیگر دارند.
از آنجا که زهره پس از ماه درخشانترین جرم در آسمان شب است، یونانیان تصور میکردند دو جرم متفاوت است؛ هسپروس به عنوان ستارهای که در شب مشاهده میشود و ائوسفروس به عنوان ستارهای صبحگاهی. همین درخشش بسیار زیاد، باعث میشود که ناهید گاهی اوقات با یوفو اشتباه گرفته شود.
سیاره زمین
یکی از دقیقترین تصاویر زمین. این تصویر ترکیبی حاصل تصاویری است که با رادیو سنج پردازش تصویر فروسرخ/مرئی (VIIRS) ماهوارهی سوئومی NPP ثبت شده است.
- نام: Earth برگرفته از کلمهی آلمانی «Die Erde» به معنی زمین.
- قطر: ۱۲٬۷۶۰ کیلومتر
- سال: ۳۶۵٫۲۴ روز
- روز: ۲۳ ساعت و ۵۶ دقیقه
- تعداد قمرها: ۱
زمین، خانهی ما سومین سیاره از نظر فاصله تا خورشید است. زمین دنیایی آبی است به طوری که دو سوم از آن با آب پوشیده شده است. جو زمین غنی از نیتروژن و اکسیژن است و از این رو تنها جهان مناسب حیاتی است که میشناسیم.
زمین با سرعت ۴۶۷ متر بر ثانیه به دور خود میچرخد. اما این سرعت در استوا اندکی بیشتر است. سرعت چرخش زمین به دور خورشید به ۲۹ کیلومتر بر ثانیه میرسد. زمین همچنین بزرگترین سیارهی سنگی منظومهی شمسی است و یک قمر دارد. به عقیدهی دانشمندان، جرمی در اوایل شکلگیری زمین به آن برخورد کرده و قطعهای از آن به داخل آسمان پرتاب شد و به این ترتیب ماه تشکیل شد.
سیاره مریخ
تصویر موزاییکی از نیمکرهی والس مارینریس مریخ. این تصویر حاصل ترکیب ۱۰۲ تصویر مدارپیمای وایکینگ است.
- کشف: برای یونانیان باستان شناخته شده بود و با چشم غیرمسلح دیده میشود.
- نامگذاری: مارس، برگرفته از نام خدای جنگ در اساطیر رومی
- قطر: ۶۷۸۷ کیلومتر
- سال: ۶۸۷ روز زمینی
- روز: ۲۴ ساعت و ۳۷ دقیقه
- تعداد قمرها: ۲
سیاره مریخ چهارمین سیاره از نظر فاصله با خورشید است. این سیارهی بیابانمانند و سرد با غبار آهن اکسید پوشیده شده و به همین دلیل به رنگ قرمز دیده میشود. مریخ شباهتهایی با زمین دارد. در درجهی اول مانند زمین سنگی است، کوهستانها و درههایی دارد و همچنین سیستم طوفانی آن مانند زمین شامل تنورهدیوهای کوچک گردباد مانند تا طوفانهای گردوغبار است که کل سیاره را میپوشانند.
شواهد علمی نشان میدهند مریخ در حدود میلیاردها سال پیش دنیایی گرمتر و مرطوبتر بوده و احتمالاً رودخانهها و شاید اقیانوسهایی در آن جریان داشتند. گرچه جو مریخ برای جریانداشتن آب مایع سطحی به شدت رقیق است، بقایای مریخ مرطوبتر امروزه وجود دارند. صفحات یخی مریخی هماندازه با ایالت کالیفرنیا زیر سطح مریخ قرار دارند و از طرفی هر دو قطب مریخ دارای پوششهای یخی آب هستند.
به باور دانشمندان مریخ باستانی از شرایط لازم برای پشتیبانی از حیات مثل باکتریها و دیگر میکروبها برخوردار بوده است. آنها امیدوارند علائم این حیات گذشته و احتمالاً شکلهای حیات کنونی را پیدا کنند. این فرضیه زمینهساز پرتاب مأموریتهای متعددی به مریخ شد؛ بهطوریکه امروزه سیاره سرخ یکی از آشناترین و پراکتشافترین اجرام منظومهی شمسی است.
منبع: زومیت